ورشکسته‌شدن فارم‌های مرغ‌داری در غزنی ـ مجله‌ی اورال

علی جمعه باشنده‌ی شهرک «قلعه شهاده» در شهر غزنی است. وی بیش از هفت سال است یک فارم مرغ دارد و ازین طریق امرار معاش می‌کند، حالا مجبور شده تا فارم مرغداری اش را تعطیل نماید. علی جمعه علت این تعطیلی را گرانی بیش از حد مواد خوراکه «دانه مرغ» بیان می‌کند که نتوانسته برای مرغ‌هایش دانه بخرد و آنها را پیش از اینکه به حد معین از وزن برای فروش برسد، به نصف قیمت بفروشد.

به گفته فارم‌داران، جوجه مرغ باید برای مدت ۴۰ روز تحت مراقبت جدی قرار گرفته که تا آن زمان مرغ می تواند حدود بین ۲,۵ الی ۴ کیلو وزن بگیرد بعد به فروش برسد.
گل احمد دارنده یک فارم مرغداری نیز در گفتگو به مجله‌ی اورال می‌گوید "تاجران جوجه مرغ را باید از پاکستان وارد کنند. جوجه‌های پاکستانی از لحاظ صحی مشکلات زیادی دارند. وزن زیاد نمی‌گیرند و در مقابل سردی هوا مقاومت کم دارند".

فواد دیگر فردی دارنده مرغداری است می‌گوید: «من یک بار جوجه‌های ایرانی وارد نمودم. این جوجه‌ها خوب و تندرست بودند و در برابر سردی هوا مقاومت بالای داشتند.» وی اضافه می‌کند تاجران افغانی که از پاکستان جوجه مرغ وارد می‌نمایند در تبانی با تاجران پاکستانی بازار مرغ افغانستان را به قبضه گرفته‌اند. مرغ‌های غیر استندرد پاکستانی را به کشور وارد می‌کنند که هرازگاهی باعث خساره‌مند شدن مرغ‌داران گردیده است.

گل‌احمد می‌گوید: "دوسال قبل جوجه مرغ های پاکستانی را فی بال ۸ افغانی می‌خریدیم اما امسال قیمت‌ها به صورت عجیبی بلند رفته است". او یک ماه قبل جوجه‌ها را فی بال جوجه به ۹۵ افغانی خریداری کرده است. وی می گوید که تا ثابت نشدن نرخ ها دیگر قصد ندارد جوجه مرغ وارد نماید.

افغانستان خود تولید جوجه مرغ ندارد و متکی به پاکستان است. به گفته منبع پاکستان نیر جوجه مرغهایش را  مشروط به تاجران افغان می فروشد. شرط اینست که تاجران افغان باید مرغ‌های «دلیدر» پاکستان را بخرند. مرغ دلیدر به آن مرغ های گفته می‌شود که مخصوص تخم دادن هستند و عمر ببشتر از دوسال دارند. استفاده از مرغ‌های تخمی یا دلیدر به غیر از افغانستان ممنوع بوده و استفاده از آن صحی نمی‌باشد. در دیگر کشورها گوشت این نوع مرغ ها را استفاده نکرده بلکه دفن می‌گردند اما تاجران افغان تحت فشار پاکستان مجبوراند گوشت این مرغ‌ها را بالای مردم فقیر این کشور به فروش برسانند.

دانه مرغ از دو منبع تهیه می‌شود. یکی منبع داخلی است که شرکت‌های افغانی انرا تهیه می‌کنند. منبع می‌گوید که دانه‌های تولیدی افغانستان بسیار کم کیفیت بوده و باعث امراض مختلف از جمله سو هاضمه، اسهال خونی، کم وزنی و ... در مرغ ها می گردد. دانه های افغانی از مواد کم کیفیت و حتی مضر ساخته می‌شود.

دانه پاکستانی دارای کیفیت بالا بوده که مرغ‌ها در صورت تغذیه با دانه پاکستانی تندرست بوده و کم‌تر به امراض مبتلا می‌گردند ولی نسبت گران بودن خریدن دانه پاکستانی به صرفه نیست.

قیمت یک گونی ۴۹ کیلوی دانه داخلی که در سابق ۱۶۰۰ افغانی بود حالا به مبلغ ۲۵۰۰ افغانی رسیدع است. دانه پاکستانی  یک گونی ۴۹ کیلویی آن ۵۰۰۰ افغانی می‌باشد. این گرانی‌ها باعث بسته شدن مرغداری‌های زیادی تا به حال شده است.